azalèa (f.) :mena de flor. (Azalea procumbens)Azam (varianta dAdam) :prenom ; nom de familha.azard (m.) (de larab AZ-ZAHR) :astre / fortuna / escasença ; bonastre ; malastrePer azard : per còp dastre / per espava. Capitèri per azard. azardar (v. tr.) :riscar.Cal ben azardar quicòm, dins la vida. azardar (s) :se riscar.azardat, -ada :riscat, -ada.azardaire, -a / azardièr, -ièira (adj. e subs.) :que risca ; persona que risca.azardívol (m. e f.) / azardivol, -a :azardós, -osa. v. -ÍVOL.Tròp azardivol, faguèt quincanèla. azardós, -osa :riscós, osa.Comportament azardós. Entrepresa azardosa. azardosament :dun biais azardós.Azemar / Ademar :prenom.Azerbaidjan :republica de lanciana U.R.S.S.azerbaidjanés, -esa (adj. e subs.) :relatiu, -iva a Azerbaidjan ; sortit, -ida dAzerbaidjan.azeròla :frucha de lazerolièr.azerolièr :albespin de la frucha jauna (Crataegus azarolus)azim, -a (adj.) :pastat, -ada sens levat (pan, torta)Azims (los) :la fèsta josieva dels pans sens levat.azimut :angle dièdre que, amb lo meridian dun lòc, formalo cercle vertical que passa per un punt de lesfèra celèsta o de la superficia de la Tèrra. Azimut magnetic. Dins totes los azimuts : dins totas las direccions. azimutal, -a :relatiu, -iva als azimuts ; que correspond a la definicion o a la mesura dels azimuts.azimutat, -ada :caluc, -uga (tocat de la coeta de lanhèla)AZO- :forma prefixada del mot azòt, utilizada per formar de compausats que contenon dazòt.azoamilia :estat de la cellula que pèrd mai de glicogèn que çò que ne ganha.azobenzèn :compausat dazòt e de benzèn.azòla (plt.) :(Azolla filiculoides) / (A. Majellanica)(A. caroliniania) / (A. microphylla) azoïc, -a :anterior a laparicion dels primièrs èssers animats ; natura dun airal privat danimals o dun terren privat de fossils ; natura dunes compausats organics azotats.azoospermia :abséncia totala despermatozoïdes dins lespèrma.azòt (subs. m.) :nitrogèn.azotar (v. tr.) :metre dazòt.azotat (subs. m.) :nitrat (sal o estèr de lacid azotic).azotat, -ada :que conten dazòt. Aliment azotat.azotacion :fixacion dazòt liure pels èssers vius quassimilan pas daliments azotats.azotemia :preséncia dins lo sang de produits dexcrecion azotada (urèia, urats...) ; son taus.azotemic, -a :relatiu, -iva a lazotemia.Sindròma azotemic : iperazotemia. Còma azotemica. Coeficient azotemic. azotic, -a :relatiu, -iva a lazòt ; nitric, -a. Acid azotic.azotimètre :aparelh per dosar lazòt.azotina :explosiu compausat de nitrat sodic, de carbon, de sofre e de petròli.azotit :nitrit.azotizar (v. tr.) :nitrogenar.azotobactèr (m.) :bacteria que viu dins la tèrra e que pòt fixar lazòt de laire.azotobacteriacèas (f. pl.) :familha de bacterias.azotomètre :aparelh per dosar lazòt dins una substància organica.azotorrèa :augmentacion de la quantitat dazòt contenguda dins las matèrias fecalas en comparason de lazòt alimentari.azotós, -osa :nitrós, -osa (que conten dazòt).azotur :nitrur (sal de lacid azotidric).azoturia :excès durèia dins las urinas ; quantitat dazòt eliminada per las urinas.azur :veire colorat en blau per loxid de cobalt ; lo blau del cèl ; lo cèl blau.Còsta dazur : litoral mediterranèu de Cassis a Menton. Pèira dazur : produit per purificar lo linge ; nom usual del lapis-lazuli. azurant (subs. m.) :produit quimic per ablanquir los textils.azurar (v. tr.) :blanquir lo linge amb una pèira dazur.azurar (s) :venir color dazur. Lo cèl sazurèt de nonent.azurat, -ada :color dazur.azuratge :blanquiment del linge amb una pèira dazur.azurejar (v. intr.) :tirar sus lazur.azurenc, -a :color dazur. Un blau azurenc.azurin, -a :color dazur.azurita (f.) :carbonat de coire, de color blava.azurofil, -a :que se colòra en roge porpre per leosina dazur. |