DICCIONARI GENERAL OCCITAN de Cantalausa

assó (m.) :

mena de nauc pels pòrcs.

assobtar / assubtar (v. tr.) :

susprene ; corsar / acotir / subtar ; encontrar ; capitar ; preissar ; acometre.

assocar (v. tr. e intr.) :

acipar ; tustar ; s’empegar per las sòlas (fanga, nèu...)
Quand la nèu moleja s’assoca per las sòlas.

associacion :

accion o resulta d’associar o de s’associar ; ensemble de personas associadas.
«Cultura d’òc» es una associacion culturala. Associacion d’idèas. Associacion esportiva.

associar (v. tr.) :

far participar ; agropar.

associar (s’) :

s’unir per far quicòm ensemble ; viure de dos sens se maridar.
S’associèron per capitar melhor dins la vida.
Son associats, pas maridats.

associatiu, -iva :

qu’amoda una associacion.
Factor associatiu. Memòria associativa.

associativitat :

t. tecn. de matematicas.

assoirar (v. tr.) :

repasimar ; assadolar ; embeure.

assoirat, -ada :

p. p. d’assoirar. t.a. çaisús.

assolaçar (v. tr.) :

apasiar ; recrear ; assolar ; consolar.
La poguèri pas assolaçar.

assolaçar (s’) :

s’assolar ; se recrear ; se consolar.

assolairar (v. tr.) :

far un ponde.
Lor ostal nòu es pas encara assolairat.

assolairat, -ada :

pondat, -ada (ostal, cambra...)

assolaire, -a :

que consola.

assolament :

consolacion ; rotacion de culturas ; accion d’espandir pel sòl.
L’assolament es la basa de tota cultura intensiva.

assolar (v. tr.) :

consolar ; apasiar ; tranquillizar.

assolar (s’) :

s’apasiar ; se consolar. Finiguèt que s’assolèt.

assolat, -ada :

tranquillizat, -ada ; apasiat, -ada ; totas accepcions çaijós.

assolar (v.tr.) :

espandir pel sòl ; getar per tèrra ; desquilhar ; espandir las garbas pel sòl ; plantar ; assetar ; assietar ; assetiar ; atassar ; somsir / pompir ; enfonzar ; aficar ; consolidar ; plaçar una pèira ; far las apevasons ; metre en gausida.
Assolèron lor ostal sus una ròca maire.

assolar (s’) :

far un depaus.

assolelhar (v. tr.) :

metre al solelh.

assolelhar (s’) :

se metre al solelh.

assolelhada :

solelhada ; insolacion.

assolelhat, -ada :

al solelh.

assolidar (v. tr.) :

consolidar ; far venir solid ; afortir ; assegurar.

assolidar (s’) :

se rendre compte de ; s’assegurar. (R. V, 248)

assolidat, -ada :

p.p. d’assolidar. t.a. d’assolidar.

assolum :

escorrilhas ; fonzalhas.

assomada :

tabassada.

assomadís, -issa :

çò qu’assuca.

assomador :

aplech per assucar ; mena de ratièira.
L’assomador d’un boquièr es una maça de fèrre.

assomaire, -a :

assucaire -a.

assomar (v. tr.) :

comptar ; resumir ; expausar ; assucar ; aclapar ; abatre ; anujar / embestiar.

assomar (s’) :

s’assucar ; s’anujar ; s’embestiar.

assomat, -ada :

t. a. d’assomar transitiu. (L. 30)
Tot assomat : fin finala.

assomatge :

accion d’assucar.

assomiejar / assomir (s’) :

s’aconsomir ; se sondormir ; s’endormir. La mameta s’es assomiejada.

assomiejat, -ada / assomit, -ida :

t. a. de s’assomiejar.

assomir (v. intr.) :

laurar pas prigond.

assombrir (v. tr.) :

atrumar ; enfoscar / enfosquir ; ennivolar / ennivolir.

assombrir (s’) :

t.a. d’assombrir.
Lo cèl s’assombriguèt subran.
La situacion internacionala s’assombrís.
D’ausir aquela novèla sa cara s’assombriguèt.

assompcion :

accion o resulta d’assumir, de prene sus se ;
enlèvament miraculós ; minora d’un sillogisme.

Assompcion (l’) :

lo quinze d’agost / Nòstra-Dòna /
Nòstra-Dama (l.p.)

assonància :

repic de vocalas finalas accentuadas.

assonant, -a :

qu’assona (que sas sillabas finalas se fan resson) ... Lo meissant temps cal que passe,
garda plan dins lo teu còr
tot lo vam de ta joinesa
que s’atuda coma un fuòc.
Al reveire, camarada,
lo bonjorn als Plancadòls ;
tant que lo robinet raja
beu de vin del barricòt.
Trach de Una letra de Breslau, 1941. J.B.

assonar (v. tr.) :

far repicar de vocalas accentuadas.

assopiment :

estat d’una persona mièg endormida.

assopir (v. tr.) :

aconsomir ; apasiar.
Lo temps assopís la dolor.

assopir (s’) :

s’aconsomir.

assopissent, -a :

quicòm qu’endormís.
La television, de còps, es bravament assopissenta.

assopit, -ida :

aconsomit, -ida.
La menina rança es totjorn mai o mens assopida.

assopliment :

accion o resulta de far venir pus sople.

assoplir (v. tr.) :

far venir pus sople (t. a.)

assoplir (s’) :

venir pus sople (t. a.)
L òme s’assoplís pas en venent vièlh !

assordiment :

accion d’assordir o de s’assordir.

assordir (v .tr.) :

far venir sord / ensordar / eissordar.
Assordís los autres de paraulas.

assordir (s’) :

s’amortir (son, bruch...)

assordissent, -a :

qu’assordís. Un bruch assordissent.

assorrar / assorrir (v. tr.) :

enfonzar dins la sabla ; cargar,
alordir amb de sabla ; espandir de linge sus la sabla.

assorrar / assorrir (s’) :

s’alimenar sus la sabla.
Fa bon far de s’assorar sus la sabla cauda.

assorat, -ada / assorit, -ida :

alimenat, -ada sus de sabla.

assorir :

v. assorar.

assortiment :

ensemble de causas que fan un tot.

assortir (v. tr.) :

apariar ; provesir.
Una botiga plan assortida.

assortir (v. intr.) :

sortir al davant de q.q.

assortir (s’) :

s’apariar.

assortit, -ida :

apariat, -ada.
Se causiguèt una toalha assortida al tapís.

assoscairar (v. tr.) :

encontrar o susprene q.q. subran, per l’insolentar, lo malmenar o lo rançonar.(R. III, 117)

assostadís, -issa :

que pòt abrigar ; de bon abrigar.

assostaire, -a (adj. e subs.) :

que pòt sostar ; que pòt abrigar ;
protector, -tritz.
Victòr foguèt per ela un àngel assostaire.

assostatge :

accion o resulta de metre a l’abric.

assostar (v. tr.) :

sostar ; defendre ; gandir.

assostar (s’) :

se gandir.

assostir (v. tr.) :

aclapar. La mòrt de son òme l’assostiguèt.

assostrar (v. tr.) :

apalhar lo bestial ; s’ocupar del bestial.

assostrat, -ada :

apalhat, -ada (sòl, estable, jaç, jaça...)

assoudar / assoldar (v. tr.) :

soldar / soldejar (L. 350) / pagar q.q. per lo « crompar ».

assoudat, -ada / assoldat, -ada :

pagat, -ada. (L. 30 - 350)


Augmentez votre trafic avec Banchange