AN- :forma prefixada del prefix grèc a- (sens / abséncia)o del grèc ana (contra ; ennaut ; enrè ; al senscontra / a larrevèrs ; a despart ; novèl). ANA- :forma prefixada del grèc ana (t. a. çaisús)an / annada :los dotze meses de genièr a genièr.an de delà (l) : dos ans (i) a / i a dos ans / fa dos ans. an passat (l) : i a un an / aquò fa un an / fa un an. an que ven (l) : dins un an. anabaptisme :doctrina dels anabaptistas.anabaptista (m. e f.) :persona ques contra lo baptisme dels drollons.Anabasi :òbra istorica de Xenofon.anabasi (f.) :montada, periòde primièr duna malautiá.anabatic, -a :relatiu, -iva a una montada.Vent anabatic : vent ascendent. anabiòsi (f.) :retorn a la vida plena, après ivernacion, dun animal o dun vegetal.anabiotic, -a :relatiu, -iva a lanabiòsi.anabolic, -a :relatiu, -iva a lanabolisme.anabolisme :assimilacion / metabolisme / ensemble de las reaccions quimicas quabotisson a la formacion dels constituents de lorganisme (protids, glucids, lipids) a partir dels elements simples que son la resulta de la digestion.anabolizant, -a (adj. e subs.) :proprietat duna substància que favorís lanabolisme.anacinèsi (f.) :manca de movement (t. tecn. de med.)anacolut (m.) :construccion gramaticala desparièira (càmbiament subran de construccion).Tornat a lostal, sa femna malautejava. anacondà (m.) :sèrp gròssa dAmerica del sud.anacorèta (m. e f.) :religiós, -osa que fa peniténcia dins un airal desèrt.anacoretic, -a :relatiu, -iva a una vida danacorèta.anacoretisme :biais de viure dels anacorètas.Anacreont :poèta liric grèc.anacreontic, -a :que revèrta lestil o lesperit dAnacreont.Las « Òdas anacreonticas » son pas lòbra dAnacreont. anacreontisme :imitacion de las « Òdas anacreonticas »que cantan los plasers de la vida dun biais que revèrta lo dAnacreont. anacronic, -a :que conten un anacronisme.anacronicament :dun biais anacronic.anacronisme :error depòca, de cronologia.anada :anar / anament (biais de caminar o de se comportar)anadenia :manca o deficiéncia dactivitat glandolara ; abséncia de glandolas.anadiplòsi (f.) :represa del darrièr mot duna frasa o dun vèrs al començament de la frasa o del vèrs que sèc.anadispsia :set fòrt granda ; set excessiva.anadròm, -a :que va al senscontra ; natura dels peissesque montan las ribièiras o los rius per anar groar. « anaduèlh » :v. naduèlh.anaeròbi, -a (adj. o subs.) :que loxigen i fa pas besonh per viure ; bacterias o microorganismes que pòdon viure sens oxigèn.anaerobic, -a :relatiu, -iva als anaeròbis o a lanaerobiòsi.Motor anaerobic. anaerobiòsi :facultat daver pas besonh doxigèn per viure.anafilactic, -a :allergic, -a. Reaccion anafilactica.anafilactizar (v. tr.) :sensibilizar lorganisme a una poison.anafilaxia :allergia.anafòra :represa emfatica o simetrica dun meteis mot a la debuta de diferents membres de frasa que se sègon ;tèrme que reprend un tèrme anterior ; t. tecn. liturgic de las messas orientalas. Exemple danafòra : Aquela lenga-miracle que nos ven de tan luènh, aquela lenga-miracle dels trobadors, aquela lenga-miracle que crestèt totes los interdits, aquela lenga-miracle quavèm chucada al sen de las nòstras mamàs, aquela lenga-miracle la servarem ! anaforic, -a :relatiu, -iva a una anafòra.Dins « Ma maire la vesi », lo « la » es anaforic. anafrodisia :diminucion o abséncia de desir sexual.anafrodisiac, -a (adj. e subs.) :que diminuís lo desir sexual.anafrodita (m. e f.) :persona que volonta de sabsténer dels plasers sexuals ; persona que patís danafrodisia.anagenèsi (f.) :regeneracion o reproduccion dels teissuts.anagogia :interpretacion de las Escripturas que, a partir del sens literal, senauça fins al sens mistic ; rasonament quassaja de tornar montar a una causa primièira.anagogic, -a :Lo sens anagogic de las Escripturas.Linduccion anagogica. anagogicament :dun biais anagogic.anagrama (m.) :transformacion de mot o de frasa per transposicion de sas letras.Galonar es lanagrama dalongar. anagramatic, -a :relatiu, -iva a un anagrama.anagramatizar (v. tr.) :metre quicòm en anagrama.anagramatista (m. e f.) :autor, -a danagramas.« anairar » :v. enairar.anaire, -a :caminaire, -a.Anaís :prenom f. |